Gelişen teknolojiyle birlikte, yapay zekâ (YZ) birçok alanda önemli başarılara imza atmaktadır. ABD’deki Teksas Üniversitesi’nden araştırmacılar da yapay zekâyı deprem tahmininde kullanarak büyük bir başarı elde etti. Çalışmanın sonuçlarına göre, geliştirilen bir yapay zekâ programı, depremleri bir hafta önceden tahmin edebiliyor ve gerçekleşmeden önce yüzde 70 doğruluk oranıyla bildirimlerde bulunabiliyor.
Deprem Tahmini İçin Yapay Zekâ Programının Başarısı
Araştırmada, yapay zekânın deprem tahmini yapabilmesi için geliştirilen bir algoritma kullanıldı. Çin’de yapılan 7 aylık denemelerde, algoritma bir hafta öncesinden meydana gelecek depremleri yüzde 70 doğruluk oranıyla tahmin edebildi. Bu tahminler arasında, belirlenen bölgenin yaklaşık 321 kilometre yakınında gerçekleşecek ve büyüklükleri neredeyse doğru şekilde tahmin edilen 14 deprem bulunuyordu. Ancak yapay zekâ, bir depremi kaçırdı ve 8 yanlış uyarı verdi.
Depremlerin Tahmin Edilmesiyle Can Kayıpları Önleniyor
Yapay zekâ ile deprem tahmini yapılabilmesi, sismik verilerin analiz edilmesi ve potansiyel deprem bölgelerinin belirlenmesi açısından büyük bir adımdır. Araştırmacılar, elde ettikleri başarı ile bu alandaki çalışmaları daha da ileri götürmeyi hedefliyor. Aynı zamanda, yapay zekâ tabanlı bir sistem olan ChatGPT gibi bir sistem geliştirerek, dünyanın her yerinde kullanılabilen bir deprem tahmin sistemi oluşturmayı amaçlıyor. Bu sistem, hem fizik temelli modelleri hem de veriye dayalı yöntemleri birleştirerek, daha etkili bir şekilde deprem tahmini yapabilecektir.
Yapay Zekâyla Deprem Tahmin Algoritması Nasıl Hazırlandı?
Yapay zekânın deprem tahmini yapabilmesi için bir bilgisayar programının geliştiricilerinden gelen veriler kullanıldı. Programa, ekibin deprem fiziği bilgisine dayalı istatistiksel özellikler verildi ve program beş yıllık sismik kayıt veri tabanı üzerinde eğitildi. Bu sayede yapay zekânın depremleri daha doğru tahmin etmesi sağlandı.
Geleceğin Tahmin Edilebilir Olması İçin Çalışılıyor
Araştırma ekibi, depremleri tahmin etmek için elde ettikleri başarıyı önemsiyor. Sergey Fomel adlı jeoloji profesörü, depremleri tahmin etmenin önemini vurgularken, bu alanda hala yolun başında olduklarını belirtiyor. Ancak, yapılan çalışmaların imkansız gibi görülen bir problemin çözülebileceğini gösterdiğini ifade ediyor.
Deprem Tahmini Algoritması Gelecekte Can Kayıplarını Azaltabilir
Teksas Sismolojik Ağ Programı’nın başkanı Alexandros Savvaidis de yapay zekâ tabanlı bu algoritmanın, deprem kaynaklı can kaybını en aza indirebileceğini belirtiyor. Tahmin edilen depremlerle ilgili doğru bilgilere sahip olmak, insanları ve mülkleri koruma konusunda büyük önem taşıyor. Bu sayede, ilgili bölgelerde gereksiz paniklerin önüne geçilebilir ve gerekli önlemler alınabilir.
Sonuç
Yapay zekâ, deprem tahmini gibi hayati öneme sahip bir konuda insanlara yardımcı olabilecek büyük bir potansiyele sahiptir. Teksas Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, geliştirdikleri yapay zekâ programının yüksek doğruluk oranıyla deprem tahmini yapabildiğini göstermişlerdir. Bu gelişme, gelecekte yapılabilecek çalışmalarla deprem kaynaklı can kaybını önlemek için umut verici bir adımdır.
